Κύπρος, Ελλάδα, Αργεντινή : Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως τραγική φάρσα

Η ανάγκη εξόδου από το ευρώ και  δημιουργία  συμμαχίας των χωρών του νότου

Του Θεόδωρου Κατσανέβα

Τα πρωτοφανή γεγονότα στην Κύπρο, καταδεικνύουν ότι οι γερμανικές ηγεσίες δε διδάσκονται από τα ολέθρια παραδείγματα του παρελθόντος. Ύστερα από δύο παγκόσμιους πολέμους, η ηττημένη Γερμανία, της οποίας χαρίστηκε το μεγαλύτερο μέρος των χρεών το 1953, επανέρχεται για να επιβάλλει την επικυριαρχία της στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό νότο. Η πρωτοφανής επιχείρηση της αυθαίρετης αφαίμαξης των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο, δεν αποτελεί μόνο κατάφωρη παραβίαση των διεθνών και των Κοινοτικών κανόνων όσον αφορά την τραπεζική πίστη, αλλά επιδιώκει να εξοντώσει την κυπριακή οικονομία.  Η οποία στηρίχτηκε στη δημιουργία ενός σταθερού χρηματοπιστωτικού κέντρου στη Μέση Ανατολή, κατ’ αντιστοιχία της Ελβετίας, του Λουξεμβούργου, του Λίχτεστάιν, αλλά και της ίδιας της Γερμανίας που σήμερα συγκεντρώνει παγκόσμια κεφάλαια τοκίζοντας με αρνητικά επιτόκια. Φυσικά, ουδείς θίγει τους πάμπολλους φορολογικούς παράδεισους απανταχού της γης τύπου Νήσων Καϋμάν, οι οποίοι προστατεύονται από τις παγκοσμιοποιημένες αγορές, αν δεν αποτελούν υποκαταστήματά τους για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

Τα διδάγματα από την περίπτωση της Ισλανδία και της Αργεντινής

Αλλά η ιστορία είναι πιο πονηρή και δε γράφεται πάντοτε σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των ισχυρών, όπως θα έλεγε και ο Hegel. Σε πολλές περιπτώσεις, η λαϊκή αντίσταση τους ανατρέπει. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση, εκτός των άλλων, της  Ισλανδίας  και της Αργεντινής. Στην περίπτωση της τελευταίας, η οικονομία της είχε καταρρεύσει στην περίοδο 1999-2000 μετά τη σύνδεση του νομίσματός της, του πέσος,  με το σκληρό δολάριο, το οποίο υποβάθμισε την ανταγωνιστικότητά της. Το έτος 2.000, ύστερα από μια σειρά σκληρών αναποτελεσματικών μέτρων ακραίας λιτότητας, η υποτακτική στη δύση κυβέρνηση του Ντε Λα Ρούα, (με το διαβόητο Υπουργό Ντομίγκο Καβάγιο, αντίστοιχο του δικού μας Στουρνάρα), επέβαλλε το επιλεγόμενο corralito, δηλ. το μπλοκάρισμα των τραπεζικών καταθέσεων με  δυνατότητα ανάληψης μικροποσών. Αυτό θεωρήθηκε  ως  βίαιη ανατροπή της τραπεζικής πίστης και  αυθαίρετη κατάσχεση των οικονομιών τους που είχαν εμπιστευτεί οι Αργεντίνοι στις τράπεζες. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ακολούθησαν  ταραχές  και στις 12 Δεκεμβρίου 2001 κηρύχθηκε γενική απεργία με απολογισμό τρεις νεκρούς και 378 τραυματίες.  Όλη  η χώρα βρέθηκε στους δρόμους με εμπροσθοφυλακή το «κίνημα της κατσαρόλας». Επιστρατεύτηκε σκληρή αστυνομική βία με  35 νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και 4.500 συλλήψεις.  Στις 19/12/2012 ο Υπουργός Οικονομικών, Ντομίγκο Καβάγιο εξαφανίστηκε. Δυο μέρες μετά, στις 21/12/2012, ο Πρόεδρος Ντε Λα Ρούα με τη γυναίκα του, δραπετεύει με το γνωστό κινηματογραφικό τρόπο με ελικόπτερο από την ταράτσα του πολιορκούμενου Προεδρικού μεγάρου.

Τη διακυβέρνηση αναλαμβάνει Α. Ροντρίγκεζ Σάα, που δηλώνει ότι δε θα πληρώσει “ούτε ένα σεντ από το χρέος”. Επτά μέρες μετά υποχρεώνεται να παραιτηθεί. Τον διαδέχεται ο Ε. Ντουάλτε που τον Ιανουάριο του 2002 αποδεσμεύει το πέσος από το δολάριο και το υποτιμά  κατά 55%. Το ΔΝΤ  πιέζει σκληρά και δίνει διορία ενός μόλις έτους στην κυβέρνηση για να ξεπληρώσει τα χρέη της. Στη χώρα επικρατεί κοινωνική αναταραχή. Το Μάιο του 2003 Πρόεδος ανακηρύσσεται τελικά  ο Νέστορ Κίρστνερ, ύστερα από εκλογές με αντίπαλό του τον πρώην Πρόεδρο Κάρλος Μένεμ που είχε θεσπίσει  τη σύνδεση του πέσος με το δολάριο.

Στη συνέχεια το ΔΝΤ πιέζει  όλο και περισσότερο, αλλά ο Κίρστνερ και ο άξιος νέος Υπουργός Οικονομικών του Ρομπέρτο Λαβάνια, ακολουθούν μια διαφορετική πολιτική. Αυξάνουν τους κατώτερους μισθούς και τις συντάξεις ενισχύοντας με παράλληλα μέτρα  την εσωτερική κατανάλωση και επιβάλλοντας επιλεκτικούς δασμούς σε εισαγωγές. Ο Κίρτσνερ διαπραγματεύεται σκληρά την αποπληρωμή του 25-30% των χρεών και η πλειονότητα των πιστωτών αναγκάζεται να αποδεχτεί τους όρους αυτούς, τους οποίους  η  κυβέρνηση της Αργεντινής τηρεί στο ακέραιο.

Δέκα χρόνια μετά τη δραπέτευση του Ντε Λα Ρούα με ελικόπτερο το 2001, η Αργεντινή, χωρίς φυσικά να έχει λύσει όλα της τα προβλήματα, βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Ανέκτησε την ανταγωνιστικότητά της με το υποτιμημένο πέσο και ανέστρεψε την ύφεση. Οι επενδύσεις τριπλασιάστηκαν, δημιουργήθηκαν 3 εκ, νέες θέσεις εργασίας, η εσωτερική κατανάλωση αυξήθηκε σημαντικά, η  οικονομία της καλπάζει σε επίπεδα του 9-10% ετησίως ξεπερνώντας το ρυθμό ανάπτυξης της γειτονικής Βραζιλίας. Τα ελλείμματα συρρικνώθηκαν θεαματικά, οι μισθοί και οι συντάξει αυξήθηκαν σημαντικά, τα επίπεδα της φτώχειας μειώθηκαν κατά 50%, η ανεργία έπεσε στο 7% και ο επίσημος πληθωρικός στο 10%. (Ο ανεπίσημος πληθωρισμός λέγεται ότι ανέρχεται σε επίπεδα της τάξης του 15-20%). Η χώρα συμμετέχει ενεργά στη διεθνή οικονομική ζωή, με τις εξαγωγές των προϊόντων της να αυξάνονται διαχρονικά. Σήμερα, ο Νέστορ Κίρστνερ που έφυγε από τη ζωή στις 27/10/20010, λατρεύεται σαν ήρωας. Η σύζυγός του Κριστίνα Φερνάντες Κίρστνερ που τον διαδέχτηκε  στην προεδρία, κέρδισε τις τελευταίες εκλογές του 2011 με το πρωτοφανές ποσοστό του 55% και  κατέβαλλε στους διεθνείς πιστωτές το τελευταίο ποσό των συμφωνηθέντων χρεών ύψους μόλις  2,5 δις δολαρίων στις 297/ 2012. Η ανατρεπτική, στιβαρή και αποτελεσματική  αυτή κυβερνητική πολιτική, με επίκεντρο την αποδέσμευση του πέσος από το σκληρό δολάριο που έπληττε την ανταγωνιστικότητα της Αργεντινής, εκτός από τη ριζική βελτίωση της οικονομικής πραγματικότητας της χώρας, χάρισε στους πολίτες της, όπως οι ίδιοι το αναγνωρίζουν, ένα υπέρτατο αγαθό που συμποσούται σε τρεις λέξεις : «  ελπίδα, αξιοπρέπεια, εργασία».

Να διδαχτούμε από την ιστορία και να δράσουμε με τόλμη και σύνεση

Το γενικό συμπέρασμα  που βγαίνει από το Αργεντίνικη τραγωδία, όπως και απ’ αυτό της Ισλανδία και όχι μόνο, είναι τελικά ότι, οι  πονηροί επιβήτορές της δε φαίνεται να μαθαίνουν από τα διδάγματά της ιστορίας. Αυτή η  ιστορία της Αργεντινής, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Νομπελίστας Τζόζεφ Στίγκλιτζ, «ταιριάζει γάντι στην περίπτωση της Ελλάδας».  Όπως και της Κύπρου, αλλά και των άλλων χωρών του ευρωπαϊκού νότου που πλήττονται βάναυσα από τη νεογερμανική ιμπεριαλιστική επέλαση. Αναγκαίο είναι σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, να διδαχτούμε από παρόμοια διδάγματα της ιστορίας. Να οπλιστούμε με το κατάλληλο αποτελεσματικό σχέδιο δράσης για το μέλλον. Να ακολουθήσουμε μια μελετημένη προοδευτική -νεοκεϋνσιανή πολιτική που συνδυάζει την έμφαση στην ανάπτυξη και την απασχόληση, με τον κατά περίπτωση  περιορισμό των κρατικών και αντιπαραγωγικών δαπανών, με εφαρμογή προϋπολογισμών μηδενικής βάσης κόστους-οφέλους. Να περιορίσουμε την άκοπη και ληξιπρόθεσμη ευημερία, να καταναλώνουμε όσα παράγουμε, να στηριχθούμε στην εγχώρια παραγωγή, στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών, του πλούσιου ανθρώπινου δυναμικού της χώρας για να στηρίξουμε το μονόδρομο της  αυτοδύναμης ανάπτυξης που είναι αλληλένδετη με το εθνικό νόμισμα. Να διασφαλίσουμε, κατά το δυνατόν, αποτελεσματικές για τη χώρα μας ισχυρές διεθνείς συμμαχίες και ειδικότερα αυτές των χωρών του νότου.  Να κερδίσουμε την εθνική μας αξιοπρέπεια, το δικαίωμα στην εργασία, στην ανάπτυξη και τη διασφάλιση του κοινωνικού κράτους. Και πάνω απ’ όλα, να τολμήσουμε να βγούμε από το ευρώ που μας σκοτώνει. Γιατί «τα δάνεια τους ανθρώπους δούλους ποιεί». Γιατί η ελπίδα βρίσκεται μέσα στους απελπισμένους που ξέρουν ότι, δεν μπορεί να διασχίσουν τον ωκεανό χωρίς να απομακρυνθούν από την ακτή.

Η Κύπρος δείχνει το δρόμο

Στην Κύπρο ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος έδειξε πρώτος το δρόμο : Να φύγει η Κύπρος από το ευρώ και να επιστρέψει στην κυπριακή λίρα. Μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας είπε. Και παράλληλα, έθεσε ολόκληρη την περιουσία της εκκλησίας στην υπηρεσία της χώρας. Η Κύπρος, μια από τις ανθηρότερες οικονομίες της Ευρώπης πριν από την ένταξή της στην ευρωζώνη, βρίσκεται σήμερα στα Τάρταρα. Την ίδια ώρα, η πάμφτωχη τουρκοκρατούμενη βόρεια Κύπρος, δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Αυτή η απλή διαπίστωση και όχι μόνο, αποτελεί κορυφαία απόδειξη του συστημικού προβλήματος που δημιουργεί το σκληρό ευρώ σε όλες της χώρες του νότου, οι οποίες  φτωχοποιούνται και μετατρέπονται σε υποτελείς της γερμανικής οικονομικής κυριαρχίας. Αλλά η αντίσταση των Κυπρίων,  η αντιμνημνιακή ψήφος των Ιταλών, οι τελευταίες μαζικές εξεγέρσεις των Πορτογάλων, των Ισπανών, δείχνουν ότι η γερμανική επέλαση μπορεί να έχει παρόμοιο τέλος με αυτό των δύο παγκοσμίων πολέμων. Η αλαζονική βουλιμία της Γερμανίας των Μέρκελ-Σόιμπλε με το βελούδινο κάλυμμα της ευρωζώνης, έχει γίνει αντιληπτή από τους Πολωνούς, του Τσέχους, τους Βούλγαρους, από όλες τις χώρες έξω από το ευρώ. Την ίδια ώρα, οι  Βρετανοί  ετοιμάζονται να αποχαιρετήσουν την κατ’ όνομα Ευρωπαϊκή Ένωση και χώρες όπως η Τουρκία και η Σερβία της γυρίζουν την πλάτη. Μόνο εμείς εδώ «Στουρναρίζουμε» με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να ομονοούν στο ότι το ευρώ είναι θρησκευτικού τύπου ταμπού !

Έξοδος από το ευρώ, συμμαχία των χωρών του νότου

Φυσικά, αυτό δεν μπορεί να κρατήσει πολύ. Όπως στην Κύπρο, έτσι και εδώ, ο ελληνικός λαός, ξεπερνώντας τον ανελέητο φοβικό βομβαρδισμό από τα κεντρικά  μέσα μαζικής ενημέρωσης, ολοένα και περισσότερο αντιλαμβάνεται ότι το Ευρώ και το Μνημόνιο είναι αδιαχώρητοι Σιαμαίοι αδερφοί. Όσοι φωνασκώντας καταδικάζουν το Μνημόνιο, δεν πείθουν, όταν την ίδια ώρα απλώνουν το χέρι για τα ευρωδάνεια της κας Μέρκελ. Θυμίζουν το δανειολήπτη που καθυβρίζει τον τραπεζίτη και το δάνειο, αλλά επαιτεί να του το δώσουν ! Μόνο η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, με διαπραγμάτευση αποπληρωμής του χρέους, όπως έγινε με τη Γερμανία μεταπολεμικά, μπορεί να οδηγήσει σε έξοδο από την κρίση. Με προϋπόθεση τη χρηστή και νοικοκυρεμένη κρατική διαχείριση, την  πάταξη της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς, της γραφειοκρατίας, με  αναπτυξιακό σχέδιο, μπορεί να ελπίζουμε για ένα καλύτερο μέλλον. Με σκληρή δουλειά, μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας και να πάψουμε να ζούμε με δανεικά που μας μετατρέπουν σε επαίτες. Παρόμοιο σκεπτικό συνυπογράφουν, πάμπολλοι σημαντικοί διεθνείς οικονομολόγοι όπως, μεταξύ άλλων, οι  Πωλ Κρούγκμαν, Βέρνερ Σίν, Κένεθ Ρογκόφ, Ότμαρ Ίσιγκ, Τόμας Μάγερ, Νουριέλ Ρουμπινί, Μαρτσέλο ντε Κέκο, Χέλμουτ Σλέσιγκερ, Τζόζεφ Στίγκλιτς, Νόαμ Τσόμσκι Ζακ Σαπίρ,  Τζώρτζ Φρίτμαν. Και πολλοί-πολλοί άλλοι, όλοι τους μέλη της… «συμμορίας της δραχμής»,  όπως μας αποκαλούν αυτοί που κατέστρεψαν τη χώρα και συνεχίζουν να το κάνουν. Οι χώρες του νότου που βιώνουν την κόλαση του ευρώ, δεν έχουν άλλη διέξοδο από την επιστροφή στα εθνικά τους νομίσματα. Αυτό μπορεί να συνοδευτεί με τη δημιουργία της «συμμαχίας των χωρών του νότου», όπου θα συμμετέχουν η Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Κύπρος, Μάλτα, με  οικονομικές, νομισματικές και εμπορικές συμφωνίες και πολιτική αλληλοϋποστήριξη. Για τον ίδιο σκοπό, η πολιτική παρουσία των δυνάμεων που προτείνουν την έξοδο από το Μνημονοευρώ, οφείλουν να είναι παρούσες και στη χώρα μας. Και θα είναι.