Η Ελλάδα, η Κύπρος, η Τουρκία και οι σημερινές γεωπολιτικές ισορροπίες

Του Νίκου Φακιολά
Σε αυτό το σημείωμα γίνεται προσπάθεια ΄προφητικού΄ εφησυχασμού των συμπατριωτών μας για την πιθανότητα ΄θερμού΄ επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με αφορμή την παρενόχληση των ερευνών για τον προσδιορισμό της ποσότητας υδρογονανθράκων από σχετική εταιρεία εντός της Κυπριακής ΑΟΖ.Την έρευνα διεξάγουν πολυεθνικές μετά από παραχώρηση του Κυπριακού κράτους και ευελπιστούν να ιδιοποιηθούν το μεγαλύτερο μέρος των κοιτασμάτων. Η Τουρκία δεν είναι αντιμέτωπη με την Κύπρο, ούτε θορυβήθηκε από τη σθεναρή στάση της Ελλάδας και, όπως φαίνεται η ηγεσία της άρχισε να υπαναχωρεί και να ζητάει υποκριτικά συγνώμες. Η Τουρκία, και καλό είναι να το καταλάβει έγκαιρα ο
λαός της, αντιμετωπίζει τη  δυσφορία των χωρών της Ε.Ε. και των Η.Π.Α. όπου ανήκουν οι περισσότερες εταιρείες πετρελαιοειδών και είναι πανίσχυρες. Δεν πρόκειται να επιτρέψουν στην Τουρκία να τις εμποδίσει να ολοκληρώσουν το στόχο τους.

Η εμπλοκή της Τουρκίας στις ΑΟΖ θα φέρει δυσκολίες και δεν την εμπιστεύονται οι πολυεθνικές, ενώ ελέγχουν απόλυτα την Κυπριακή και Ελληνική οικονομία και τις κυβερνήσεις αυτών.  Η Τουρκική κυβέρνηση με την ισχυρή κατασκοπευτική της μηχανή και τη διπλωματική της δεινότητα είναι αδύνατο να μην  κατανοεί αυτή την πραγματικότητα, αλλά χρειάζεται την ένταση με την Ελλάδα ή άλλες γειτονικές χώρες για να δικαιολογήσει κατασταλτικά μέτρα στο εσωτερικό της, να αντιμετωπίσει την απειλή των Κούρδων της ανατολικής Τουρκίας, της Συρίας, του Ιράκ και άλλων μειονοτήτων. Όσο έχει σοβαρά εσωτερικά προβλήματα θα διαιωνίζει εικονικά την ένταση με τις άλλες γειτονικές χώρες που θα κλιμακώνεται ανάλογα με τις ανάγκες της και οι αμυντικοί μηχανισμοί των άλλων χωρών κάθε φορά αναγκαστικά για καλό και για κακό θα οργανώνονται και θα κινητοποιούνται να αντιμετωπίσουν τις αδικαιολόγητες απειλές.

Οι έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ θα προχωρήσουν και θα ολοκληρωθούν, αν αποδειχτεί ότι συμφέρουν οικονομικά τις πολυεθνικές εταιρείες που θα αναλάβουν την εξόρυξη υδρογονανθράκων και αναμένεται να οικειοποιηθούν το μεγαλύτερο μέρος του κέρδους.  Από την πλευρά της Ελληνοκυπριακής ηγεσίας γίνεται σαφές ότι από τους υδρογονάνθρακες της Κυπριακής ΑΟΖ θα επωφεληθεί και η γνήσια Τουρκική κοινότητα, αν συνεργαστεί.

Οι συμμαχίες της Κύπρου με την Ελλάδα, την Αίγυπτο και το Ισραήλ ισχυροποιούν τις επιδιώξεις γενικά της Δύσης. Δημιουργείται στην Ανατολική Μεσόγειο ένα ισχυρό και φιλικό τόξο προς τη Δύση  που μπορεί να ενισχύσει την ενεργειακή αυτάρκεια της, να υποστηρίξει τους πολιτικούς της στόχους και να εξυπηρετήσει την αντίθεση της προς τα ισλαμικά καθεστώτα της περιοχής. Το Ισραήλ κυρίως, ως παραδοσιακός σύμμαχος των Η.Π.Α., εγγυάται αυτή την προοπτική. Η Ε.Ε., η Η.Π.Α. και το Ν.Α.Τ.Ο έχουν την ευκαιρία να προβληθούν τις χώρες του τόξου ως εγγυητές της ασφάλειας, της δημοκρατίας  και της ειρήνης στην περιοχή. Η κατασκευή, διέλευση και προστασία αγωγών υδρογονανθράκων από τη Μ. Ανατολή προς την Ε.Ε. διευκολύνεται με τη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ κι εξασφαλίζεται η επάρκεια ενεργειακών αποθεμάτων για πολλές Δυτικές χώρες.

Συγχρόνως, οι χώρες του Μεσογειακού αυτού τόξου και οι αντίπαλες τους είναι αναγκαστικά οι καλύτεροι πελάτες της πολεμικής βιομηχανίας της Δύσης, υποχρεώνονται να κάνουν νέες παραγγελίες. Εξυπηρετούν θαυμάσια την παραγωγή και διακίνηση πολεμικού υλικού.  Η απειλή περιφερειακών εχθροπραξιών είναι μια ισχυρή δικαιολογία για την αγορά πολεμικού υλικού από όλες τις χώρες. Για πόσο μπορεί η Τουρκία ή οι άλλες χώρες να πετάξουν τα μαχητικά αεροπλάνα τους χωρίς τη διάθεση ανταλλακτικών από τη Δύση. Οι φραστικές καταδίκες των Τουρκικών προκλήσεων ή οι εθνικιστικές κορώνες εναντίον τους κρίνονται σαν υποκριτικές. Έχουν πολλά πιο ουσιαστικά εργαλεία να επιβάλουν τη θέληση τους.

Οι λαοί, επιπλέον, παραμερίζονται και  δεν νομιμοποιούνται να προβάλλουν καμιά αντίθεση. Εύκολα χειραγωγούνται και παρασύρονται με το πρόσχημα της εδαφικής ακεραιότητας κάθε χώρας και της προστασίας των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.  Οι γνήσιοι εκπρόσωποι του λαού είναι και αυτοί εγκλωβισμένοι σε ένα φαύλο κύκλο εθνικής αξιοπρέπειας  και κοινωνικής δυστοκίας ή  εξαθλίωσης.

Τα περισσότερα ΜΜΕ κάθε χώρας, παγιδεύονται, προσφεύγουν σκόπιμα ή από επιπολαιότητα σε επιδερμικές γεωπολιτικές αναλύσεις και αποτρέπουν τους λαούς από την ενασχόληση τους με τα ουσιαστικά πολιτικά και κοινωνικά τους προβλήματα.

Είναι φανερό πόσοι στόχοι εξυπηρετούνται ταυτόχρονα από τέτοιες τεχνητές εντάσεις. Ελπίζουμε οι σκέψεις αυτές να είναι έγκυρες και να συνθέτουν έτσι μια διαφορετική και ρεαλιστική ερμηνεία των γεγονότων που αποφορτίζει το γενικευμένο κλίμα του υποτιθέμενου πολεμικού σκηνικού στη  χώρα μας.

Ο Νίκος Φακιολάς, Δρ.κοινωνιολογίαςτ. Δ/ντής Ερευνών ΕΚΚΕ, Παν/κός