Όταν με ρωτάνε ποιον υποστηρίζω, απαντώ: «είμαι με τους αδύνατους»

Ζούμε σε μια εποχή όπου υπάρχουν ακόμα πατρίδες, κάτι που δεν είμαι σίγουρος ότι θα ισχύει σε μεταγενέστερες εποχές. Αναρωτιέμαι μήπως είμαστε από τις τελευταίες γενιές σ’ αυτό τον πλανήτη για τους οποίους συμβαίνει κάτι τέτοιο. Το τέλος της πατρίδας, αλλά  και το τέλος του τρόπου ζωής και του πολιτισμού, όπως τον ήξεραν οι άνθρωποι παλιά, μοιάζει να έρχεται ορμητικό, νεφελώδες, σκοτεινό.

Ίσως πάλι τα πράγματα να μη γίνουν έτσι και η σημερινή σκοτεινή διαδρομή της ιστορίας να αλλάξει πορεία στο μέλλον. Αναρωτιέται κανείς αν η ισοπέδωση της παγκοσμιοποίησης με την επικράτηση των πολυπολιτισμικών κοινωνιών θα αλλάξει τα πάντα. Τα μαζικά μεταναστευτικά ρεύματα, μήπως εξαφανίσουν τα έθνη-κράτη και επιβάλλουν νέα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτισμικά δεδομένα; Μήπως ένα παγκόσμιο ολοκαύτωμα από πυρηνικό πόλεμο, θα σφραγίσει το τέλος της ζωής στον πλανήτη γη;

Εκείνο που διαφαίνεται σήμερα είναι, η επερχόμενη ισοπέδωση των πολιτισμών και η επικυριαρχία του Αμερικάνικου τρόπου ζωής. Έχει εισβάλει ορμητικά η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση της οικονομίας που συνεπάγεται τεχνολογική, οικονομική, χρηματιστηριακή και  κατ΄ επέκταση  πολιτισμική εξάρτηση των πολλών και αδύναμων χωρών και της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών όλης της γης, από τους λίγους και ισχυρούς.

Το χρηματιστηριακό κεφάλαιο του καζίνο-καπιταλισμού τείνει να καθυποτάξει απόλυτα την πραγματική οικονομία της παραγωγής και της εργασίας. Η ασυδοσία του χρηματιστηριακού κεφαλαίου,τα ληστρικά funds και οι φορολογικοί παράδεισοι, συνιστούν το τρίπτυχο του σύγχρονου κλεπτοκρατικού οικονομικού συστήματος που ευθύνεται για τις παγκόσμιες υφέσεις,τη διεύρυνση της ανισοκατανομής του πλούτου.

Το εγκληματικό αυτό Τριώδιο είναι τόσο ισχυρό που τουλάχιστον μέχρι σήμερα δε διαφαίνονται προοπτικές ανατροπής του. Στη διαδρομή και τη διαμόρφωση της παγκόσμιας ιστορίας,κορυφαίο ρόλο είχε πάντα το δίκαιο του ισχυρού. Για να επικαλεστώ και τον ιστορικό Θουκυδίδη, «όταν πρόκειται για το δίκαιο, θα πρέπει να υπάρχει ίση περίπου κατανομή δυνάμεων, αλλιώς ο ισχυρός επιβάλει ότι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύνατος παραχωρεί όσα του επιβάλει η αδυναμία του». Οι αδύνατοι αν και έχουν πάντα περισσότερο δίκιο, συχνά υποτάσσονται στο δίκιο των ισχυρών. Όμως, η ιστορία και κατά Χέγκελ, είναι ορισμένες φορές πιο πονηρή από τους προγραμματιστές της. Για να θυμηθούμε και τον Μαντέλα, όλες οι ανατροπές φαίνονταν πάντα αδύνατες στην αρχή πριν γίνουν στο τέλος πράξη. Μήπως άραγε οι αδύνατοι ενωθούν, δυναμώσουν και καταφέρουν να ανατρέψουν το δίκιο του ισχυρού ;

Σήμερα, εμφατικά επίκαιρη είναι η κλασική προσέγγιση που υποστηρίζει ότι, οι παραγωγικές σχέσεις, η δομή της τεχνολογίας και της οικονομίας , διαμορφώνουν τον τρόπο ζωής. Όποιος ελέγχει τις παραγωγικές σχέσεις, τα μέσα παραγωγής και κατ’ επέκταση τα ΜΜΕ, κατέχει την εξουσία. Και στην προκειμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με την παγκόσμια εξουσία. Αυτό  που δεν κατόρθωσαν να κάνουν ο Μέγας Ναπολέων, ο Χίτλερ και άλλοι επίδοξοι παγκόσμιοι κατακτητές με τα όπλα, το πετυχαίνουν σήμερα πιο εύκολα και αποτελεσματικά οι σύγχρονοι χρυσοκάνθαροι κατακτητές με την επικυριαρχία τους στην οικονομία και στα μίντια.

Το ακραία ανησυχητικό είναι, μήπως εξελικτικά αυτοί που ορίζουν τη μοίρα των ανθρώπων με την απόλυτη εξουσία που συσσωρεύεται στα χέρια τους, με το μονοπώλιο της παγκόσμιας εξουσίας και της συνακόλουθης αλαζονείας που συγκεντρώνουν, τελικά σκεπάσουν όλες τις αχτίδες φωτός που υπάρχουν στη γη. Αυτές τις αχτίδες που φωτίζουν τη ζωή και τις ψυχές των ανθρώπων. Γιατί πολύ μικρό και πικρό νόημα θα έχει η ζωή χωρίς φως ελευθερίας, δημιουργίας, δημοκρατίας, ελπίδας.

Ελπίζω να μη παραδώσουμε στα παιδιά μας μια τέτοια βαριά κληρονομιά, ένα τόσο αποπνικτικό σκοτάδι. Και ας ακουστεί αυτή η φωνή σαν μια κραυγή αγωνίας για την υπεράσπιση της ελπίδας που όσο υπάρχουν άνθρωποι πρέπει να μένει  πάντα ζωντανή. Γι΄ αυτό πρέπει πάντα οι μικροί και οι αδύνατοι να έχουν φωνή. Και να υπάρχουν πάντοτε Δαυίδ που να ρίχνουν κάτω τους Γολιάθ. Έτσι όταν με ρωτάνε ποιον υποστηρίζω, απαντώ: είμαι πάντα με τους αδύνατους.

Θεόδωρος Κατσανέβας

Μερικώς τροποποιημένο κείμενο που δημοσιεύθηκε σε συλλογικό τόμο των εκδόσεων Καστανιώτη το έτος 2.000