Κερασουντέϊκα Ποντιακά κάλαντα, αφιέρωμα στην Πόντια Μητέρα μου Μαρίκα Σουρμελή Κατσανέβα

Μαζί με ευχές από καρδιάς προς όλους τους φίλους και φίλες, αφιερώνω τα κάλαντα αυτά των Χριστουγέννων από την Κερασούντα του Πόντου στη μνήμη της Πόντιας μητέρας μου Μαρίκας Σουρμέλή Κατσανέβα που γεννήθηκε στην Κερασούντα των Αλησμόνητων Πατρίδων και μικρό κοριτσάκι ήρθε πρόσφυγας στην Ελλάδας με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 ύστερα πό τη Μικρασιατική καταστροφή.......

Στο ταξίδι του ξεριζωμού από τις αλησμόνητες πατρίδες, επικεφαλής της οικογένειας ήταν η γιαγιά  Δέσποινα, δύο προ-γιαγιάδες, ένα παιδί-συγγενής, ο Γιάννης Σαρούς και τα πέντε αδέρφια της Μαρίκας, ο Αντώνης, η Ευδοξία,ο Γιώργος, ο Παναγιώτης και ο Λευτέρης. Ο Πατέρας Ιορδάνης είχε συλληφθεί από τους Νεότουρκους και εξορίστηκε

στα βάθη της Τουρκίας. Τα αδέρφια και πολλά ξαδέρφια του ξεκληρίστηκαν στα πλαίσια της Ποντιακής Γενοκτονίας που κάποιοι σήμερα θέλουν να απαλείψουν από την ιστορική μας μνήμη.

Η οικογένεια του μεγαλέμπορου Ιορδάνη Σουρμελή άφησε όλο το πλούσιο βιος της στην Κερασούντα. Στο ταξίδι του γυρισμού, με το πλοίο Κουρτουλούς, είχαν μόνο λίγες λίρες ραμμένες μέσα στα ρούχα τους. Εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες στις Τζιτζιφιές στην Καλλιθέα και με τη βοήθεια συμπατριωτών από τον Πόντο, κατάφεραν να τα φέρουν βόλτα τα πρώτα πολύ δύσκολα χρόνια της προσφυγιάς. Ο Πατέρας Ιορδάνης, ήταν από τους λίγους που επιβίωσαν από τα μεγάλα οδοιπορικά της εξορίας του θανάτου όπου τους οδηγούσαν οι Νεότουρκοι και ύστερα από πολλές περιπέτειες, ένα ολόκληρο μυθιστόρημα, κατάφερε να έρθει στην Ελλάδα, μέσω Θεσσαλονίκης, όπου επίσης είχαν εγκατασταθεί συγγενείς της οικογένειας.

Στην Αθήνα η οικογένεια Σουρμελή με γερό τιμονιέρη τον πατριάρχη Ιορδάνη σηκώθηκε στα πόδια της. Μετακόμισε στην οδό Ιππολύτου στα Πατήσια αλλά πολυ σύντομα έχασε τη ζωή της η «αγία» ηρωίκή σύζυγος του Ιορδάνη Δέσποινα. Μέσα σε αντιξοότητες, η οικογένεια, όπως πολλοί Πόντιοι, είχε το σπόρο της προκοπής μέσα της. Ο Αντώνης τέλειωσε τη Νομική και διορίστηκε στο Νομικό Συμβούλιο του κράτους. 

Ο Γιώργος σπούδασε στην ΑΣΣΟΕΕ, έγινε επιχειρηματίας, πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο και στρατεύθηκε στο πλευρό των Σοσιαλιστών του Αλέξανδρου Σβώλου στην Αντίσταση. Μαζί με τον αδερφό του Παναγιώτη, ήταν λαμπροί ποδοσφαιριστές στον Παναθηναϊκό και στην Εθνική Ελλάδος. Ο Παναγιώτης, ένας σποδιάς νέος άνθρωπος και  λαμπρό μυαλό πέθανε από φυματίωση στην κατοχή. 

Η πανέμορφη Ευδοξία παντρεύτηκε τον μεγαλέμπορο Πόντιο Αγησίλαο Ψωμιάδη και για πολλά χρόνια έζησαν στην Αμερική. Ο βενιαμίν της οικογένειας που βαφτίστηκε Ελευθέριος Βενιζέλος, διέπρεψε ως λαμπρός πανεπιστημιακός γιατρός πρωτοπόρος τότε στην ορθοπαιδική.

Και τέλος η μητέρα μου Μαρίκα, όπως την έλεγαν, ήταν η δεύτερη Ελληνίδα γυναίκα που αποφοίτησε από τη  Νομική σχολή Αθηνών το 1936 και μάλιστα με λίαν καλώς. Άσκησε φιλανθρωπική δικηγορία υπερασπίζοντας παραμελημένα παιδιά και διετέλεσε Γενική Γραμματέας της Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων. Παντρεύτηκε τον πατέρα μου Κώστα Κατσανέβα που γεννήθηκε στη Σμύρνη με καταγωγή από τα Αντικύθηρα και τα Σφακιά της Κρήτης. 

Ο Κώστας ήταν από τους πρώτους πιλότους της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, στρατευμένος στο Βενιζελικό και αργότερα στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Εκτός των άλλων, πολέμησε στην Κρήτη επικεφαλής της Σχολής Ικάρων, συμμετείχε στην αντίσταση μαζί με τους Σοσιαλιστές και στο δημοκρατικό στρατόπεδο αργότερα, πληρώνοντας το αναμενόμενο τίμημα για τις πεποιθήσεις και τους αγώνες του. Έφυγε γενναίος όπως έζησε το 1973 και η Μαρίκα τον ακολούθησε αρκετά αργότερα το 2001. 

Όλοι τους, αυτή η σπουδαία, ενωμένη οικογένεια παράδειγμα στους νεότερους, ζει   πάντα μέσα στις καρδιές μας. Μέσα σε εμάς που συνεχίζουμε την ανηφορική τους πορεία, με την ευχή και την προτροπή, η επόμενη γενιά να μην υποστείλει τη σημαία της πατρίδας, αυτού του μικρού κομματιού της που μας έχει απομείνει στους χαλεπούς και ευτελείς καιρούς του σήμερα.Να μη ζήσουμε άλλες αλησμόνητες πατρίδες και το κυριότερο, η Ελλάδα όλη να μη γίνει μια Πατρίδα της λησμονιάς.