Ο άγνωστος εμφύλιος πόλεμος στην Αιθιοπία

 

Του Στρατή Μαζίδη

Οι πηγές πληροφοριών από τα συμβαίνοντα σήμερα στην Αιθιοπία είναι σχεδόν ανύπαρκτες,  αφού ακόμα και τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία έχουν αποκλειστεί από την παρουσία τους εκεί. Ωστόσο ένας καλός φίλος και συνεργάτης στη Freepen.gr, ο καθηγητής και επί σειρά ετών βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Θεόδωρος Κατσανέβας, ίσως ο μόνος επώνυμος Έλληνας που έχει επισκεφτεί το Tigray της Αιθιοπίας τα τελευταία χρόνια, έχει ανοιχτή

επικοινωνία με ανθρώπους της περιοχής και γνωρίζει το όλο θέμα, μας παρείχε σημαντικές πληροφορίες και υποσχέθηκε να μας ενημερώνει σχετικά για τα όσα φοβερά συμβαίνουν στη χώρα αυτή με τον κατά μεγάλη πλειοψηφία Χριστιανικό Ορθόδοξο πληθυσμό και την ύπαρξη σημαντικής παροικίας Ελλήνων.

Μια σύντομη ιστορική αναδρομή

Το κόμμα το οποίο πρωταγωνίστησε στη χώρα τα τελευταία 26 χρόνια ήταν EPRDF (Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Αιθιοπίας),ένας σχηματισμός ευρύτερων συμμαχιών που προήλθε από το TPLF ( Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση του Τιγκράυ).  Tο TPLF των Τιγκριανών που κατοικούν στα βορειοδυτικά της χώρας στα σύνορα με την Ερυθραία με πληθυσμό 6,5 εκ. κατοίκων που αναλογεί μόλις 6% του συνολικού πληθυσμού της Αιθιοπίας ήταν αυτό που με επικεφαλής τον φωτισμένο ηγέτη του Μέλες Ζενάουι ανέτρεψε  το 1991 τον αιμοσταγή δικτάτορα Μεγκίστου, ο οποίος στα 14 χρόνια της κυριαρχίας του ( 1977-1991),ύστερα από την ανατροπή του αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ, είχε επιβάλλει μια δικτατορία Αφρικανο-μαρξιστικού τύπου, εξαπολύοντας πογκρόμ δολοφονιών εκατομμύριων πολιτών- μια περίοδος που έμεινε γνωστή στην ιστορία ως «κόκκινος τρόμος» (red terror). 

Ο Μέλες Ζενάουι ανέλαβε πρωθυπουργός στις 28 Μαΐου του 1991 και παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι τον απροσδόκητο του θάνατό σε ηλικία 57 ετών  στις 20 Αυγούστου του 2012. Κυβέρνησε τη χώρα με σύνεση, εντιμότητα και αποτελεσματικότητα και την οδήγησε σε αλματώδεις ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης της τάξης του 10-14% ετησίως. Μετά τον ξαφνικό του θάνατο, δημιουργήθηκαν καταστάσεις πολιτικής αστάθειας που δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει ο διάδοχός του στην Πρωθυπουργία Χαϊλεμαριάμ Ντεσαλέ. Ο τελευταίος, παραιτήθηκε αιφνιδιαστικά στις 15 Φεβρουαρίου 2018 τόσο από πρωθυπουργός όσο και από πρόεδρος του EPRDF εξαιτίας των μαζικών διαδηλώσεων και ταραχών, που ξεκίνησαν το 2016.

Ο Abiy Ahmed στην εξουσία Την κατάσταση εκμεταλλεύτηκε ο Abiy Ahmed, επίσης μέλος του μέχρι τότε κυβερνώντος EPRDF, ένα φιλόδοξο δραστήριο άτομο 44 ετών με καταγωγή από τις μεγάλες εθνότητες των Ορόμο και των Αχμάρα όπου βρίσκεται και η πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα και ανέλαβε την πρωθυπουργία στις 2 Απριλίου του 2018.Στην αρχή της θητείας του ο Abiy δημιούργησε το δικό του κόμμα της Ευημερίας ( Prosperity Party) και έδειξε ένα προοδευτικό πρόσωπο. Προώθησε

δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, ελευθερίες και έκλεισε το μέτωπο σύγκρουσης με τη γειτονική Ερυθραία την οποία κυβερνά ο ισόβιος δικτάτορας  Isaia Aferwwerki. Για αυτές τις ενέργειες δόθηκε στον Abiy τον Οκτώβριο του 2029 το Nobel ειρήνης, γεγονός που ανέβασε κατακόρυφα τις πολιτικές μετοχές του, ενισχύοντας τον εγωκεντρικό χαρακτήρα του και την αδυναμία του να λάβει σωστές και ισορροπημένες αποφάσεις. Ο ίδιος, σύντομα έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο με αλλοπρόσαλλες ενέργειες που οδήγησαν σε καταστάσεις αιματηρών συγκρούσεων σε πολλές περιοχές της πολυεθνικής Αιθιοπίας και ειδικότερα στην περιφέρεια των Ορόμο όπου εκατοντάδες ή χιλιάδες άτομα σκοτώθηκαν σε εμφύλιες συμπλοκές. Για να στερεώσει την παραπέουσα εξουσία του ο Abiy στόχευσε κυρίως κατά της εθνότητας του Tigray που κυριαρχεί στην Αιθιοπία τις τελευταίες δύο εικοσαετίες και μέλη της κατείχαν καίρια πόστα στους κυβερνητικούς μηχανισμούς και κυρίως στο στρατό.

Η ακύρωση των εκλογών και η επίθεση στο Tigray

Με πρόσχημα την πανδημία αλλά στην πραγματικότητα λόγω του φόβου του ότι θα χάσει τις εκλογές που το Σύνταγμα προέβλεπε να γίνουν στις 29 Αυγούστου τρέχοντος, ο Abiy τις ακύρωσε, αφήνοντας υποσχέσεις ότι θα γίνουν τον επόμενο χρόνο. Κατήγγειλε ως παράνομες τις εκλογές που διενεργήθηκαν στο Tigray και δήλωσε ότι οι ηγέτες του με επικεφαλής τον Debretsion Gebremichael, ξεπέρασαν την κόκκινη γραμμή όταν ένοπλα τμήματά τους επιχείρησαν να κατάσχουν εξοπλισμό σε στρατιωτική βάση στην περιοχή τους  τους κατήγγειλε ως εγκληματίες και αμέσως μετά, εξαπέλυσε πογκρόμ σε όλη την επικράτεια και κυρίως στην πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα εναντίον των μελών της εθνότητας του Tigray οι οποίοι αν και με μικρή πληθυσμιακή συμμετοχή στο σύνολο της γιγαντιαίας χώρας, διακρίνονται για τη μαχητικότητά τους όπως και για την ισχυρή στρατιωτική τους δυναμική και προφανώς αποτελούν τον κύριο κίνδυνο ανατροπής του. 

Το φοβερό είναι ότι ο Abiy,  ένας κάτοχος του Nobel ειρήνης, δεν δίστασε να στείλει τα αεροπλάνα του για να βομβαρδίσουν πόλεις της χώρας του στο Tigray σκοτώνοντας πολίτες γυναίκες και παιδιά !  Επιπλέον, προέτρεψε τον δικτάτορα της Ερυθραίας Isaia Aferwwerki να επιτεθεί στο γειτονικό   Tigray, μια ενέργεια στην οποία οι Τιγκριανοί απάντησαν βομβαρδίζοντας το αεροδρόμια της πρωτεύουσας της Ερυθραίας  Ασμάρα O  Debretsion Gebremichael του Tigray δήλωσε ότι η ένοπλη Πτέρυγα του κόμματος του αναλαμβάνει την ευθύνη για την επίθεση αυτή, καθώς οι δυνάμεις της Ερυθραίας πολεμούν μαζί με τις δυνάμεις της Αιθιοπίας σε διάφορα μέτωπα κατά της εθνότητας των Tigray.

Επισημαίνεται εδώ ότι, οι Tigray συγγενεύουν φυλετικά με τους κατοίκους της Ερυθραίας οι οποίοι έχουν αρχίσει και αυτοί να ξεσηκώνονται κατά του Isaias Afewerki που είναι ο πρώτος πρόεδρος της από το 1993 μέχρι σήμερα και ηγείται του μοναδικού νόμιμο πολιτικού κόμματος στη χώρα.Ο Abiy επαίρεται ότι οι δυνάμεις του έχουν καταλάβει δύο πόλεις του ανατολικού Τιγκράυ αλλά τα λεγόμενά του ελέγχονται ως προς την ακρίβειά τους. Αμφισβητείται επίσης η δυνατότητά του να καταλάβει την Mekele την πρωτεύουσα του Tigray, με δεδομένο το δύσβατο της περιοχής λόγω των ορεινών όγκων που την περιβάλλουν, την ενότητα του λαού του Tigray υπό την ηγεσία του Debretsion Gebremichael, τον ισχυρό στρατιωτικό τους

εξοπλισμό και την  εξοικείωση των Τιγκριανών με τον ανταρτοπόλεμο. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, πληροφορίες από πηγές του Tigray αναφέρουν ότι τα στρατεύματα του Abiy έχουν συντριβεί σε επιχειρήσεις κατάληψης της Mekele. 

Τι μέλλει γενέσθαι ;

Γεγονός είναι ότι, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει που τελικά θα καταλήξει αυτή η αιματηρή σύγκρουση. Όλα είναι πιθανά από την κατάρρευση του Abiy από την πρωθυπουργία της χώρας μέχρι την απόσχιση του Tigray από την Αιθιοπία και την ένωσή του  με την Ερυθραία, ύστερα από την απομάκρυνση του δικτάτορα Isaia, του όψιμου φίλου και συνεργάτη του Αβιυ, με προοπτική τη δημιουργία ενός νέου κράτους από τους Tigray και την Ερυθραία στη μετά Abiy-Isaia  εποχή. Πάντως, ο εμφύλιος πόλεμος στην Αιθιοπία την αποδυναμώνει έναντι των γειτονικών της χωρών, ενώ έχει αναστείλει την ταχεία εκβιομηχάνηση της χώρας που είχε ξεκινήσει από την εποχή του Μέλες Ζεναόυι. 

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η σύγκρουση στην Αιθιοπία δεν μπορεί να περάσει αδιάφορη καθώς υπάρχει πάντα το κορυφαίο γεωπολιτικό ζήτημα με το φράγμα του γαλάζιου Νείλου τοπίο έχει ξεκινήσει από τον Μέλες Ζενάουι, κατασκευάστηκε από Κινέζους  και έχει ολοκληρωθεί πρόσφατα. Η λειτουργία του τεράστιου  αυτού φράγματος που θα  παράσχει πλήρη ηλεκτροδότηση σε όλη την Αιθιοπία και θα επιτρέψει μέχρι και εξαγωγές ρεύματος, φαίνεται ότι δημιουργεί πρόβλημα στο γειτονικό Σουδάν αλλά και στην Αίγυπτο, αφού υπολογίζεται ότι θα περιοριστούν τα ύδατα του Νείλου κατά περίπου 30% όταν λειτουργήσει το φράγμα.

www.freepen.gr