2012: Έτος που άλλαξαν όλα στην αγορά εργασίας

Της Ρούλας Σαλούρου Την πλήρη αποδιάρθρωση της ελληνικής αγοράς εργασίας δείχνουν τα επίσημα στοιχεία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για το 2012. Μέσα σε τρία χρόνια, από το 2010 έως σήμερα, οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης έχουν αυξηθεί κατά 1.200. Παράλληλη πορεία έχει και η μαύρη, ανασφάλιστη εργασία, ενώ το σκηνικό συμπληρώνεται από μειώσεις μισθών έως και 30,4%. Η κατάσταση που περιγράφει η αποτίμηση του 2012 για το ΣΕΠΕ είναι ζοφερή, ενώ οι προβλέψεις για το 2013 είναι ακόμη χειρότερες. Τα συνδικάτα εκτιμούν ανεργία πάνω από 30%, η ΓΣΕΒΕΕ κάνει λόγο για 170.000 λουκέτα, παραδέχεται ότι ένας στους δύο εργαζόμενους είναι απλήρωτος για πολλούς μήνες και υπολογίζει ότι στις μικρές επιχειρήσεις, το 47,7% έχει ήδη προχωρήσει σε μειώσεις μισθών. Τα σημάδια δεν φαίνεται να βελτιώνονται και από την έκθεση της εταιρείας Manpower για το δεύτερο τρίμηνο του 2013, με τους εργοδότες να μην πιστεύουν σε βελτίωση του κλίματος και να παραμένουν σταθερά απαισιόδοξοι. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΣΕΠΕ, δραματική ήταν τον προηγούμενο χρόνο η αύξηση της μερικής και της εκ περιτροπής απασχόλησης, όπως επίσης και της μαύρης εργασίας. Οι μειώσεις αποδοχών επίσης είναι πολύ μεγάλες και φτάνουν έως και το 30,4%, συνέπεια των επιχειρησιακών, αλλά και των ατομικών συμβάσεων εργασίας. Οι αλλαγές στην αγορά εργασίας φαίνονται ξεκάθαρα από τη μείωση των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης, που πλέον καλύπτουν το 55% του συνόλου, όταν το 2010 έφταναν στο 66,9%. Αντίθετα, η μερική απασχόληση έχει εκτιναχθεί στο 35,4%, από 26,2% το 2010, ενώ η εκ περιτροπής εργασία έχει φτάσει το 9,6% όταν ήταν στο 6,6% προ διετίας. Υπολογίζεται ότι 186.682 συμβάσεις μετατράπηκαν από πλήρους απασχόλησης, σε μερικής ή σε εκ περιτροπής εργασία, οι περισσότερες από αυτές με μονομερή απόφαση του εργοδότη. Στο σκέλος των συμβάσεων εργασίας, οι 794 επιχειρησιακές που υπογράφηκαν πέρσι, προκάλεσαν μείωση αποδοχών 18,8% κατά μέσο όρο, ενώ υπήρξαν και συμβάσεις που απέφεραν μείωση της τάξης του 30,4%. Αντίστοιχα, οι ατομικές συμβάσεις που υπογράφηκαν οδήγησαν σε μειώσεις 22,2% κατά μέσο όρο. Συνολικά υπολογίζεται ότι τις μειώσεις αυτές τις αποδέχτηκαν 355.397 εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα. Η μαύρη εργασία στην Ελλάδα φτάνει το 36,2%, όταν ήταν στο 25% το 2010. Ένας στους τρεις εργαζόμενους στην Ελλάδα, δουλεύει ανασφάλιστος με τα μεγαλύτερα ποσοστά, έως και άνω του 60% να καταγράφονται στα επισιτιστικά επαγγέλματα (εστιατόρια – ταβέρνες, αίθουσες δεξιώσεων, μεζεδοπωλεία, καφετέριες μπαρ, κέντρα διασκέδασης). Αλλά και τα ευρήματα της έρευνας του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ είναι άκρως αποκαλυπτικά, και ανησυχητικά. Απλήρωτος είναι ένας στους δύο εργαζόμενους, έξι στις δέκα επιχειρήσεις έχουν μειώσει στο προσωπικό τους τις ώρες απασχόλησης, ενώ το 47,7% έχει ήδη προχωρήσει σε μειώσεις μισθών. Όσο για τον εμπορικό κόσμο, επενδυτική ανασφάλεια, μείωση του τζίρου και αρνητικές προσδοκίες χαρακτηρίζουν το πρώτο εξάμηνο του 2013. Αλλά και στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα της Manpower οι εργοδότες εμφανίζονται επιφυλακτικοί για τις προσλήψεις στη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου του 2013. Το 13% αναμένει μόνον αύξηση προσωπικού, το 16% μείωση και το 69% δεν προβλέπει μεταβολή. Μείωση του αριθμού των ατόμων που απασχολούν αναµένουν οι εργοδότες σε επτά από τους εννέα τοµείς οικονοµικής δραστηριότητας κατά το προσεχές τρίµηνο. Οι δυσµενέστερες προοπτικές καταγράφονται στον τοµέα Χονδρικού & Λιανικού Εµπορίου, µε συνολικές προοπτικές απασχόλησης της τάξης του -16%. Απαισιόδοξες είναι οι εκτιµήσεις και στον τοµέα Ηλεκτρισµός, Φυσικό Αέριο και Ύδρευση, µε συνολικές προοπτικές απασχόλησης της τάξης του -9%, όπως και στον τοµέα των Κατασκευών, όπου οι προοπτικές διαµορφώνονται στο -8%.