Η ελληνική τραγωδία της ευρωζώνης

"Πριν από δεκαπέντε χρόνια η Ελλάδα δεν ήταν παράδεισος, αλλά δεν βρισκόταν και  σε κρίση», ανέφερε σε άρθρο του στους New York Times o Νομπελίστας Paul Krugman. [1] " Γι’ αυτό ευθύνεται το ευρώ. Στη ζώνη του δολαρίου, στις ΗΠΑ, η κεντρική κυβέρνηση παρεμβαίνει αυτόματα σε περιπτώσεις πολιτειών που έχουν πρόβλημα. Οι Έλληνες δεν είναι τεμπέληδες - αντίθετα, εργάζονται περισσότερες ώρες από σχεδόν οποιονδήποτε άλλον στην Ευρώπη, και πολύ περισσότερες ώρες από ότι η Γερμανοί ειδικότερα. 

Επίσης, η Ελλάδα έχει ένα υποδεέστερο κράτος πρόνοιας, με κοινωνικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ,  σημαντικά χαμηλότερες από ότι  η Σουηδία, η Γερμανία, κλπ. Η καταστροφή της χώρας προέρχεται από το βορά από τις  Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη, όπου οι αξιωματούχοι δημιούργησαν ένα βαθιά προβληματικό νομισματικό σύστημα. Και η λύση για την κρίση, θα πρέπει να προέλθει από τα ίδια μέρη».

Ο κορυφαίος Γερμανός οικονομολόγος Hans Werner Sinn διαπιστώνει ότι[2], "τα φθηνά δάνεια του ευρώ αύξησαν τεχνητά  τις τιμές και τους μισθούς. Η Ευρώπη πρέπει να παράσχει τους πόρους, να διευκολύνει την έξοδο της χώρας από τη νομισματική ένωση Η δραχμή θα υποτιμηθεί και μετά από μια σύντομη καταιγίδα, ο ήλιος θα λάμψει και πάλι. Η χώρα θα γίνει  ανταγωνιστική ξανά. Οι Έλληνες κρατούνται όμηροι από τις τράπεζες και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τα οποία επιδιώκουν τα δάνεια από τα πακέτα διάσωσης να  κατευθύνονται όχι στην Ελλάδα, αλλά στα ταμεία τους ».

Η συστημική αρνητική λειτουργία του ευρώ

Σε μελέτες μας στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά, διερευνήσαμε τους βασικούς  οικονομικούς δείκτες για χώρες μέσα και έξω από την ευρωζώνη. Βρήκαμε ότι, οι GIPSI, (Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιρλανδία, ), πορεύονται ικανοποιητικά  πριν από την ένταξή τους στο ευρώ στην περίοδο 1999-2002. Αυτό αλλάζει σταδιακά μετά την ένταξή τους στο ευρώ και τελικά  κατακρημνίζονται μετά την κρίση του 2008. Αντίθετα,  η Γερμανία,  Γαλλία,  Αυστρία,  Φινλανδία,  Ολλανδία, φαίνεται να επιβιώνουν τουλάχιστον μέχρι τώρα. Έξω από την ευρωζώνη, η Βρετανία, η Δανία, η Σουηδία, η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, υφίστανται ένα σοκ με την έλευση της κρίσης, το οποίο το ξεπερνούν αργότερα. 

Εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Νορβηγία, η Σερβία, η Τουρκία, περνάνε την κρίση και τώρα αναπτύσσονται ικανοποιητικά ή και ταχύτατα. Όπως συμβαίνει με τη  Ρωσία, την  Κίνα, την Ινδία, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Ισλανδία, ακόμη και την Αιθιοπία και την Γκάνα στην Αφρική, όπως και στην περίπτωση πολλών άλλων χωρών διεθνώς.Σήμερα, οι περισσότερες χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν σταθεί  και πάλι στα πόδια τους. Μόνο οι  GIPSI και η Κύπρος έχουν μεταβληθεί σε οικονομικά  ναυάγια. Αλλά και η υπόλοιπη Ευρώπη δε φαίνεται να έχει προοπτικές καλής οικονομικής υγείας.  

Αναρωτιέται κανείς, ποια είναι η πραγματική αιτία ενός τέτοιου φαινόμενου ; Σύμφωνα με τις στατιστικές ενδείξεις αλλά και την κοινή λογική,  αυτό οφείλεται στη "συστημικά αρνητική λειτουργία της ευρωζώνης, στις ακραίες μονεταριστικές πολιτικές του καζίνο μετά - καπιταλισμού, στις ανεξέλεγκτες ροές κεφαλαίων, στην ενοποίηση των εμπορικών με τις επενδυτικές τράπεζες στην ύπαρξη προστατευόμενων διεθνώς φορολογικών παράδεισων, στη φούσκα της μονεταριστικής οικονομίας σε βάρος της πραγματικής παραγωγικής οικονομίας, στην υποτίμηση των ανθρωπιστικών αξιών υπέρ των ιδανικών της αγοράς ".

Η ευρωζώνη καταστρέφει την Ελλάδα και τον ευρωπαϊκό νότο

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κουστούμι  του ευρώ χωρίς την ύπαρξη μιας κεντρικής πολιτικής και οικονομικής ομπρέλας, είναι πολύ στενό, πνίγει τις νότιες ευρωπαϊκές οικονομίες. Ειδικά αυτό ισχύει για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία βασίζεται στον τουρισμό και τη γεωργία όπου κυριαρχεί η παραγωγική διαδικασία έντασης εργασίας. Το κόστος εργασίας δεν μπορεί να συμπιεστεί κάτω από ένα ορισμένο επίπεδο, έτσι ώστε το συνολικό κόστος παραγωγής να είναι μικρότερο ή ίσο με εκείνο των ανταγωνιστών μας. Το δωμάτιο σε ένα ελληνικό ξενοδοχείο, κοστίζει περίπου δύο φορές περισσότερο από ότι το αντίστοιχο  στην Τουρκία, την Αίγυπτο, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και όχι μόνο.

Κάτι ανάλογο ισχύει και με τα αγροτικά προϊόντα που έχουν γίνει πολύ πιο ακριβά από παλιά, λόγω του ακριβού ευρώ. Όπως και τα προϊόντα της ελαφριάς ελληνικής βιομηχανίας που μετακόμισε σε χώρες εκτός ευρωζώνης. Η κοινή αγροτική πολιτική ειδικότερα μετά την ένταξη στο ευρώ, λειτούργησε καταλυτικά σε βάρος της ελληνικής γεωργίας, με συνέπεια το εμπορικό μας ισοζύγιο και στον τομέα αυτό να μεταστραφεί σε αρνητικό. Η δυτικής έμπνευσης σύμβαση Σένγκεν, δε μας επιτρέπει να δεχόμαστε πολλούς τουρίστες από χώρες εκτός Σένγκεν, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ρωσία το Ιράν, κλπ. 

Τα ναυπηγεία μας είναι κλειστά, αφού η Ε.Ε. δεν επιτρέπει παραγγελίες εκτός από το ελληνικό πολεμικό ναυτικό ( ! ), επειδή η ελληνική κυβέρνηση σε κάποια φάση τα υποβοήθησε, κάτι που δεν επιτρέπεται υποτίθεται από τους Ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Η εισαγωγή πολεμικών εξοπλισμών από τη δύση και ιδιαίτερα από τη Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία τα τελευταία δώδεκα χρόνια, μας έχει κοστίσει περίπου 100 δισ. ευρώ, ένα ποσό σχεδόν ισοδύναμο με το αρχικό μας έλλειμμα. Η «σύμμαχός» μας στο ΝΑΤΟ Τουρκία, που έχει καταλάβει τη μισή Κύπρο σε πείσμα των αποφάσεων του ΟΗΕ, απειλεί σε μόνιμη βάση  την εδαφική μας ακεραιότητα. Η Ευρώπη δεν εγγυάται τα σύνορά μας που είναι και δικά της σύνορα. 

Μέχρι σήμερα, αδυνατούμε να ανακηρύξουμε την κατοχυρωμένη από το διεθνές δίκαιο Ελληνική και Κυπριακή ΑΟΖ, γιατί βρισκόμαστε υπό συνεχείς απειλές επίθεσης. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει φυσικά για τη Γερμανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, για καμιά χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που απολαμβάνουν το αγαθό της διασφάλισης των συνόρων της. Για τους λόγους αυτούς, δαπανάμε σε εξοπλισμούς ποσοστά της τάξης του  7-10% του ΑΕΠ, το μεγαλύτερο σχετικό μέγεθος διεθνώς μετά τις ΗΠΑ. Πού βρίσκεται η αλληλεγγύη των Εταίρων μας και πόσο χρήσιμη για την Ελλάδα  είναι η  Ευρωπαϊκή Ένωση ;

Μια Ευρώπη που δεν έχει κοινή οικονομική και εξωτερική πολιτική, ευνοεί την απόκλιση και όχι τη σύγκλιση των εθνών και τελικά  μόνο τα ισχυρά της μέλη που έχουν τον κύριο λόγο στις κεντρικές αποφάσεις. Το σκληρό ευρώ ευνοεί τις χώρες της βόρειας Ευρώπης που παράγουν ολιγοπωλιακά  προϊόντα  έντασης κεφαλαίου και τεχνολογίας, η οποία επιδοτείται πλαγίως από τα επιχορηγούμενα από τα κράτη Πανεπιστημιακά ερευνητικά κέντρα. 

Το κόστος αυτών των προϊόντων που εμπεριέχει χαμηλή συμμετοχή εργασίας, μπορεί να συμπιεστεί σημαντικά και τα περιθώρια κέρδους να είναι τεράστια. Επίσης, συμβάλλει στη συσσώρευση μεγάλων πλεονασμάτων συναλλάγματος και  συσσώρευση κεφαλαίων από την  τεράστια διαφορά των επιτοκίων και των spreads στις ασφαλείς χώρες του βορρά. Αλλά αυτό δεν μπορεί να διαρκέσει για πάντα. Η επικράτηση της οικονομίας του τζόγου, μπορεί  να καταστρέψει την πραγματική παραγωγική οικονομία ακόμα και κρατών όπως η Γερμανία και οι άλλες βορειοευρωπαϊκές χώρες.

---

[1] The New York Times, 17/6/2012

[2] Συνέντευξη στο Speagel, 2/20/2012