GR 80’S – Μια βόλτα στην δεκαετία του ’80

Της Ιωάννας Λάκκα

Στις 26 και 27 Ιουλίου 1985 διοργανώθηκε για την ανακήρυξη της Αθήνας σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, το φεστιβάλ Rock in Athens, με τη συμμετοχή συγκροτημάτων όπως οι Clash, οι Stranglers και οι Cure. (Φωτογραφία: N. Aποστολόπουλος)

H έκθεση GR80s –  «Η Ελλάδα του Ογδόντα στην Τεχνόπολη» αποτελεί μια ιστορική, πολιτιστική και αναβιωτική ανασύνθεση της ελληνικής δεκαετίας του ’80. Η έκθεση πραγματοποιείται σε σύμπραξη της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων και της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2017.

Για δύο μήνες η Τεχνόπολη θα μεταμορφωθεί σε χάρτη της ελληνικής δεκαετίας του ’80, μέσα από μια διαδρομή που θεματικά αρθρώνεται σε 4 βασικές κατευθύνσεις: την πολιτική, τις τέχνες, τον τρόπο ζωής και την τεχνολογία, και η οποία θα αναπτυχθεί σε δεκατρία περίπτερα.

«Η δεκαετία του ’80 αποτελεί το πρόσωπο μιας εποχής εξιδανικεύσεων που χαρακτηρίζεται από ανοδική κοινωνική κινητικότητα και ευημερία αλλά ταυτόχρονα συμβολίζει και μια διαδρομή που οδηγεί στη σημερινή κρίση. Στόχος της έκθεσης δεν είναι η καλλιέργεια συναισθημάτων νοσταλγίας για το παρελθόν ή η ανάδειξη ευθυνών αλλά η παρακολούθηση μιας πολυσήμαντης περιόδου της σύγχρονης Ιστορίας μας, η οποία σημάδεψε τις ενεργές, σήμερα, γενιές και ίσως καθορίσει και το μέλλον» μας πληροφορεί η σελίδα των οργανωτών στο facebook.

Το 1983 ο γυμνισμός αποποινικοποιήθηκε με σχετικό νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Το δικαίωμα στο γυμνισμό αφορούσε τους τουρίστες-πελάτες ξενοδοχειακών γυμνιστικών μονάδων. Με τη νέα νομοθεσία ο γυμνισμός δεν θεωρούνταν αδίκημα.

Η κεντρική έκθεση θα πλαισιωθεί από πλήθος εκδηλώσεων, εκθέσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, καλλιτεχνικά δρώμενα, επιστημονικές ημερίδες και διαλέξεις, εκπαιδευτικά workshops, που θα απευθύνονται σε όλο το εύρος των κοινωνικών ομάδων και θα φιλοξενηθούν τόσο στην Τεχνόπολη όσο και στη Στέγη.

«Μια μεγάλη έκθεση για τη δεκαετία του ’80 και την Ελλάδα. Σαν έρευνα και αναβίωση, πρόταση μνήμης και δοκιμή να ξαναδούμε τις πολλαπλές μεταμορφώσεις της χώρας σε μια κρίσιμη δεκαετία. Για μένα, το GR80s είναι μια πρωτότυπη ιδέα κυρίως γιατί κινητοποιεί διαφορετικά εργαλεία γνώσης και αισθητικής», λέει ο συγγραφέας και καθηγητής του ΑΠΘ Νικόλας Σεβαστάκης, που θα επιμεληθεί το περίπτερο της ιδεολογίας κατά τη δεκαετία του ’80.

«Επιμελούμαι το περίπτερο για την ιδεολογία. Ποιες ιδεολογίες αναδύονται και συγκρούονται στη δεκαετία του ΄80. Πώς ερμηνεύουν την αλλαγή εποχής, πώς ενεργοποιούν παλιότερα θέματα όπως την ελληνικότητα και τις »ρίζες» και τι αλλάζει προς τις επόμενες κατευθύνσεις (εκσυγχρονισμός, ‘νεοφιλελευθερισμός’, κλπ).

Το στοίχημα είναι να εκτεθούν κείμενα και άλλα τεκμήρια που αντιπροσωπεύουν τις ιδεολογίες της εποχής. Γι αυτό υπάρχει ανοιχτό κάλεσμα για περιοδικά και κάθε ειδους πολιτισμικά τεκμήρια για το συγκεκριμένο πεδίο. Στόχος είναι μια χαρτογράφηση των σημαντικών τάσεων της ιδεολογίας στη συγκεκριμένη δεκαετία…

Από την «Αλλαγή», τους πάνκς, την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ του ’87, το Βρώμικο 89, το life style, τα λακόστ, τον γυμνισμό, τη νέα γλώσσα.

«Η Ελλάδα του ’80 στην Τεχνόπολη θα είναι μία διαδραστική έκθεση αναβίωσης δημόσιων και ιδιωτικών χώρων της χώρας, στην οποία θα συμβάλει πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων, εκθέσεων φωτογραφίας, ομιλιών, συναυλιών, εκπαιδευτικών workshops, για την όσο το δυνατόν πληρέστερη αναβίωση μιας από τις πιο «επιθετικές» δεκαετίες της σύγχρονης Ελλάδας» λένε οι οργανωτές.

Η έκθεση γίνεται, σε συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, ιδρύματα, ινστιτούτα, πανεπιστήμια, ενώσεις συλλεκτών, περιοδικά, εφημερίδες και αρχεία συγκροτημάτων Τύπου.

Όσοι πηγαίνουν στη Βουλιαγμένη/ Λέει ένας νόμος παλιός/ Νύχτα με φεγγάρι/ Κι αν είναι λίγο πιωμένοι/ Πάντα την βρίσκουν αλλιώς. (Λουκιάνος Κηλαηδόνης – Στη Βουλιαγμένη). Βράδυ Δευτέρας με πανσέληνο την 25η Ιουλίου 1983 ο Λουκιανός Κηλαηδόνης κάλεσε τους Αθηναίους σε μια πρωτότυπη μουσική εκδήλωση, το Πάρτυ στη Βουλιαγμένη στην πλαζ του ΕΟΤ.

«Είμαι ενθουσιασμένος. Θα είναι η πρώτη μεγάλη συμμετοχική έκθεση. Ενα μεγάλο γεγονός που θα ενώσει διαφορετικές γενιές, που θα αναδείξει τη διαμάχη και τη συνύπαρξή τους», αναφέρει στην «Κ» ο Παναγής Παναγιωτόπουλος. Ο όρος «συμμετοχική» είναι και αυτό που θέλουν οι συντελεστές να τονίσουν. «Η σύγχρονη Ιστορία είναι κρυμμένη σε συρτάρια και πατάρια. Εμείς καλούμε τον κόσμο να τα ανοίξει και να συμμετάσχει με τα δικά του αντικείμενα στην έκθεση, η οποία θα έχει τη μορφή μιας απαιτητικής, ωστόσο λαϊκής, έκθεσης για το ’80», συνεχίζει ο κ. Παναγιωτόπουλος. Ο Βασίλης Βαμβακάς, μιλώντας στην «Κ», υπερθεματίζει: «Η έκθεση έχει στόχο καταρχήν να είναι συμμετοχική, αφού θέλουμε το “κοινό” της σε ένα σημαντικό βαθμό να αποτελέσει και τον προμηθευτή/διαμορφωτή του εκθεσιακού υλικού. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι ένας τρόπος να αρθεί μερικά η ελιτιστική διάθεση που συνήθως ακολουθεί το εκθεσιακό πλαίσιο στη χώρα μας. Κατά δεύτερο λόγο, η έκθεση αυτή προτείνει μιαν επίσκεψη στο πρόσφατο παρελθόν, στην “αρχή του τώρα” που είναι η δεκαετία του ’80 στην Ελλάδα», αναφέρει, προσθέτοντας: «Είναι μια ευκαιρία, έπειτα από μια μακρά συγκρουσιακή περίοδο που καλλιέργησε η οικονομική κρίση, να ξανασυναντηθούμε εκεί όπου ξεκίνησαν όλα, και τα καλά και τα κακά».

Φωτογραφία του Σπύρου Στάβερη, ο Γύρος της Αθήνας, 1982

Μέσω της ηλεκτρονικής σελίδας της έκθεσης, που θα βγει στον «αέρα» το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, και των social media, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να επικοινωνούν με τους διοργανωτές, ώστε να δανείσουν αντικείμενα από τις προσωπικές τους συλλογές. Ετσι, η έκθεση θα δώσει την ευκαιρία στο κοινό να μοιραστεί αντικείμενα της εποχής, φωτογραφίες και άλλα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα, καθιστώντας τις ιδιωτικές μνήμες δημόσιες, όπως αναφέρουν οι διοργανωτές.

«Μια μεγάλη έκθεση για τη δεκαετία του ’80 και την Ελλάδα. Σαν έρευνα και αναβίωση, πρόταση μνήμης και δοκιμή να ξαναδούμε τις πολλαπλές μεταμορφώσεις της χώρας σε μια κρίσιμη δεκαετία. Για μένα, το GR80s είναι μια πρωτότυπη ιδέα κυρίως γιατί κινητοποιεί διαφορετικά εργαλεία γνώσης και αισθητικής», υπογραμμίζει στην «Κ» ο συγγραφέας και καθηγητής του ΑΠΘ Νικόλας Σεβαστάκης, που θα επιμεληθεί το περίπτερο της ιδεολογίας κατά τη δεκαετία του ’80.

Το παιδικό δωμάτιο του Γιώργου Γραμματόπουλου στο σπίτι του στον Γέρακα είναι μια κιβωτός αναμνήσεων, έχει μία απίστευτη συλλογή από παλιά παιχνίδια από τις δεκαετίες ’80 και ’90 από ελληνικές εταιρίες παιχνιδιών…

Από την περίφημη «Αλλαγή» του Ανδρέα Παπανδρέου, την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ του ’87, τις απαρχές της ιδιωτικής τηλεόρασης, τη «νέα δημοσιογραφία» των περιοδικών έως τον μύθο του Μπίλι Μπο, τη μανία με τα τζιν και τη νέα γλώσσα, προφορική και γραπτή, η Ελλάδα του ’80 στην Τεχνόπολη θα είναι μία διαδραστική έκθεση αναβίωσης δημόσιων και ιδιωτικών χώρων της χώρας, στην οποία θα συμβάλει πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων, εκθέσεων φωτογραφίας, ομιλιών, συναυλιών, εκπαιδευτικών workshops, για την όσο το δυνατόν πληρέστερη αναβίωση μιας από τις πιο «επιθετικές» δεκαετίες της σύγχρονης Ελλάδας.

Από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2017, η Τεχνόπολη θα μετατρέψει τους χώρους της σε μία μεγάλη θεατρική σκηνή, όπου οι ηθοποιοί και τα σκηνικά δεν θα είναι «βασισμένα σε αληθινή ιστορία» – θα είναι η αληθινή ιστορία. Η ιστορία της δεκαετίας του ’80.
Facebook Page: www.facebook.com/ GRR80s.

Φωτογραφίες των αντικειμένων που θα θέλατε να διαθέσετε μπορείτε να στέλνετε στο: loan@gr80s.gr.